Voor een opinierechtbank in Brussel hebben donderdag getuigen en deskundigen de opsluiting van kinderen en hun ouders in gesloten centra aangeklaagd. De Belgische staat is voor deze symbolische rechtbank gedaagd voor de opsluiting van minderjarigen in deze centra. Donderdag was de eerste zitting van dit burgerinitiatief.
De opinierechtbank bestaat uit burgers en buigt zich over de vraag of de opsluiting van minderjarige asielzoekers in gesloten centra een inbreuk vormt op het Verdrag ter bescherming van de Rechten van het Kind of op andere fundamentele rechten.
Jaap Doek is voorzitter van de rechtbank. Hij was tot februari 2007 voorzitter van het VN-Comité voor de Rechten van het Kind. De rechtbank is tweetalig en heeft twee soorten jury's. De eerste bestaat uit twaalf kinderen tussen 12 en 18 jaar en de tweede uit zes volwassenen.
Donderdag kwamen vijf gezinnen aan het woord. Allen zaten vast in een van de gesloten centra. Ze getuigden over hun traumatische ervaringen, de onzekerheid en machteloosheid.
Deskundigen benadrukten de schade die kinderen in deze centra oplopen. "Ouders verliezen in gesloten centra hun troostend vermogen. De ouders begrijpen hun situatie zelf niet en kunnen die dan ook niet uitleggen aan hun kinderen", zegt voorzitter Jaap Doek. "En dat is volgens psychiater Peter Adriaenssens en psycholoog Dominique Wathelet de grootste schade die kinderen oplopen."
Kinderrechtencommissaris Ankie Vandekerckhove vindt dat de opsluiting van kinderen en hun ouders onmiddellijk moet stoppen omdat het een schending is van de rechten van het kind. Volgens cijfers van ngo's werden vorig jaar 159 kinderen vastgehouden in een van de Belgische gesloten centra.
Doek betreurde dat de Belgische staat geen afgevaardigde stuurde naar het proces. De regering ging niet in op de uitnodiging. "Dit is een opportuniteit om met bezorgde burgers rond de tafel te zitten. Het is een moment waarop de regering nog eens kan uitleggen waarom deze praktijken bestaan en uitleggen wat de problemen zijn", meent de voorzitter.
Vrijdag komen onder meer senator Freya Piryns, senator Phillipe Mahoux en advocaat Alexis Deswaef aan bod. De rechtbank vonnist op zaterdag 19 januari. Het is de eerste keer dat een opinierechtbank georganiseerd wordt in ons land. De rechtbank kwam er op initiatief van burgers en verenigingen, en wordt gesteund door onder meer Unicef België, de Liga voor Mensenrechten, de Beweging voor Kinderen zonder Papieren, het Kinderrechtencommissariaat, Défense des Enfants International, La Ligue des Droits de l'Homme, Kinderrechtencoalitie Vlaanderen en de Orde van Franstalige en Duitstalige balies.